Rydym yn ymrwymedig i ddathlu amrywiaeth a hyrwyddo cydraddoldeb ym mhopeth a wnawn, er mwyn gwella ansawdd bywyd i bawb sy'n byw, yn gweithio ac yn ymweld â Sir Ddinbych.
Mae'r wybodaeth rydym yn ei gynhyrchu ar gael yn Gymraeg a Saesneg ac mewn ystod o fformatau hygyrch ar gais, gan gynnwys:
- Sain- fersiynau ar y we ac ar CD
- Dogfennau Braille
- DVD Iaith Arwyddo Prydain
- Gwybodaeth Electronig
- Dogfennau hawdd eu darllen a darluniadol
- Dogfennau Print Bras (Arial 18+)
- Ieithoedd ar wahân i'r Gymraeg a'r Saesneg
Cysylltu â ni os hoffech gael ein gwybodaeth mewn un o'r fformatau uchod.
I gwsmeriaid sy'n dymuno cyfathrebu â ni mewn ieithoedd eraill, gallwn drefnu dehonglydd.
Gallwn hefyd drefnu ystod o gymorth cyfathrebu wyneb yn wyneb, fel dehonglwyr Iaith Arwyddo Prydain.
Mae Deddfwriaeth Cydraddoldeb 2010 wedi uno 116 o ddeddfwriaethau blaenorol i un Deddf sengl. Mae’n symleiddio a chryfhau’r ddeddf ar gydraddoldeb, ac yn ei gwneud yn haws i bobl ei ddeall a gweithredu’n unol â’r ddeddf.
Mae pawb yn cael ei gynnwys yn y Ddeddf. Y naw nodwedd warchodedig yn:
- oedran
- anabledd
- ail-alinio rhyw
- priodas neu bartneriaeth sifil
- beichiogrwydd a mamolaeth
- hil
- crefydd neu gred
- rhyw
- tueddfryd rhywiol
Mae’r Ddeddf yn cynnwys cyflogaeth a darparu nwyddau a gwasanaethau, ac yn cynnwys staff ac aelodau o’r cyhoedd sy’n defnyddio ein gwasanaethau.
Nid yw’r iaith Gymraeg yn cael ei chynnwys yn Neddf Cydraddoldeb gan ei bod yn cael ei chynnwys yn Neddf yr Iaith Gymraeg 1991. Mwy o wybodaeth am yr hyn yr ydym yn ei wneud i ddiogelu a hyrwyddo’r iaith Gymraeg.
Beth yw ein cyfrifoldebau?
Mae Deddf Cydraddoldeb yn gosod tair prif egwyddor y mae’n rhaid i gyrff cyhoeddus fel Cyngor Sir Ddinbych gydymffurfio â hwynt. Yr enw am hyn yw Dyletswydd Cyffredinol. Mae’n rhaid i gyrff cyhoeddus:
- ddileu gwahaniaethu, aflonyddu ac erledigaeth
- hyrwyddo cydraddoldeb cyfleon
- hybu perthnasau da rhwng pobl o wahanol nodweddion sydd wedi’u diogelu
Ynghyd â’r Ddyletswydd Cyffredinol, mae gan awdurdodau cyhoeddus yng Nghymru ddyletswyddau penodol ychwanegol, sydd wedi’u gosod yn Rheoliadau Deddf Cydraddoldeb 2010 (Dyletswyddau Statudol) (Cymru) 2011. Y Dyletswyddau penodol yw :
- mynediad
- adroddiadau blynyddol
- asesu effaith
- gwybodaeth cyflogaeth
- ymgysylltu
- gwybodaeth cydraddoldeb
- gwahaniaethau cyflog
- caffael
- cyhoeddi
- adolygu
- gosod amcanion
- hyfforddiant staff
- cynlluniau cydraddoldeb strategol
- adroddiadau gweinidogion Cymru
Rydym wedi sefydlu dull newydd ac arloesol o asesu effaith. Rydym am fod yn siŵr ein bod yn ystyried effaith y cynigion ar ystod o faterion. Mae ein dull newydd, yr 'Asesiad o Effaith ar Lles', wedi ei gynllunio i asesu effaith debygol y cynigion ar les cymdeithasol, economaidd, amgylcheddol a diwylliannol Sir Ddinbych, Cymru a'r byd. Mae'n integreiddio’r gofynion i asesu effaith ar gydraddoldeb, yr iaith Gymraeg, yr amgylchedd, yr economi, iechyd, ac yn y blaen.
Mae'r Asesiad o Effaith ar Les yn amlygu unrhyw feysydd risg ac yn gwneud y gorau o fanteision y cynigion ar draws yr holl faterion hyn, gan gynnwys cydraddoldeb. Mae'n ein helpu i sicrhau ein bod wedi ystyried pawb a allai gael eu heffeithio gan y cynnig. Mae hefyd yn ein helpu i ddiwallu ein cyfrifoldebau cyfreithiol dan y dyletswyddau cydraddoldeb cyffredinol (Deddf Cydraddoldeb 2010), y Safonau Iaith Gymraeg, Deddf Lles Cenedlaethau'r Dyfodol (Cymru) 2015 a deddfwriaeth hawl i wybodaeth. Mae hefyd yn ofynnol o dan ddeddfwriaeth Hawliau Dynol i Awdurdodau Lleol ystyried Hawliau Dynol wrth ddatblygu cynigion.
Bydd ein dull o asesu effaith yn ein helpu i gryfhau ein gwaith i hyrwyddo cydraddoldeb. Bydd hefyd yn helpu i nodi a mynd i'r afael ag unrhyw effeithiau negyddol neu anghymesur posibl cyn cyflwyno rhywbeth newydd neu newid y ffordd yr ydym yn gweithio.
Yng Nghymru, mae Deddf Cydraddoldeb 2010 (Cymru) 2011 lle ar awdurdodau cyhoeddus yng Nghymru ddyletswydd gyfreithiol benodol sy'n ei gwneud yn ofynnol i'r Cyngor drefniadau effeithiol ar waith i fonitro cydraddoldeb a chael trefniadau effeithiol ar waith i gasglu, dadansoddi a chyhoeddi data monitro cyflogaeth.
Mae'r Ddyletswydd Cydraddoldeb y Sector Cyhoeddus (PSED) ei gwneud yn ofynnol y dylai pob awdurdod cyhoeddus a gwmpesir o dan y dyletswyddau penodol yng Nghymru gynhyrchu adroddiad blynyddol ar gydraddoldeb bob blwyddyn.
Mae'r adroddiad yn esbonio sut mae'r Cyngor yn cydymffurfio â'r ddyletswydd gyffredinol Deddf Cydraddoldeb 2010 ar draws ein swyddogaethau cyflogaeth. Mae'n crynhoi'r data monitro ar gyfer gweithwyr yn y Cyngor o 1 Ebrill i 31 Mawrth bob blwyddyn cyflogaeth cydraddoldeb. Mae ein hadroddiad hefyd yn cynnwys sylwebaeth i egluro'r wybodaeth, gan gynnwys tueddiadau dirnadwy yn erbyn data allanol cyhoeddedig cenedlaethol lle nodwyd.
Adroddiadau blynyddol
Mae Cyngor Sir Ddinbych yn aelod o Rwydwaith Cydraddoldeb Sector Gyhoeddus Gogledd Cymru. Rydym wedi gweithio gyda chyrff cyhoeddus eraill yng Ngogledd Cymru i ddatblygu ein cynllun cydraddoldeb strategol a datblygu ein hamcanion cydraddoldeb.
Cynllun cydraddoldeb
Bwriad ein cynllun cydraddoldeb strategol yw sicrhau triniaeth deg ar gyfer pawb, a dileu risg o driniaeth annheg neu anghyfartal, megis aflonyddu, erledigaeth neu wahaniaethu anghyfreithlon, yn ein gwaith a darpariaeth gwasanaeth. Mae hyn yn cynnwys ein prosesau mewnol a thriniaeth o’r gweithwyr, ynghyd â’r gwasanaethau sy’n cael eu cynnig i’r cyhoedd, a’r modd y byddwn yn trin y cyhoedd. Rydym yn ceisio sefydlu perthnasau da a chydraddoldeb cyfleon, a chyfrannu at ganlyniadau positif i holl drigolion Sir Ddinbych.
Darllen ein cynllun cydraddoldeb strategol llawn.
Amcanion Cydraddoldeb
Ym mis Ebrill 2011 cyflwynwyd dyletswydd cydraddoldeb sengl newydd y sector cyhoeddus (y PSED) ac yn yr un mis, cyflwynodd Llywodraeth Cymru reoliadau yn sefydlu cyfres o ddyletswyddau penodol fel sail i ddyletswydd cyffredinol Deddf Cydraddoldeb 2010.
Fel rhan o'n dyletswydd, mae'n ofynnol i ni gynhyrchu Cynllun Cydraddoldeb Strategol am gyfnod o bedair blynedd ac adrodd ar y cynnydd yn flynyddol.
Yn 2015, derbyniodd Deddf Lles Cenedlaethau'r Dyfodol (Cymru) Gydsyniad Brenhinol ac mae’n ein gorchymyn i’w weithredu erbyn hydref 2017.
Un o saith nod Lles y Ddeddf newydd yw 'Cymru fwy cyfartal' sy'n ceisio cael cymdeithas sy'n galluogi pobl i gyflawni eu potensial beth bynnag fo'u cefndir neu eu hamgylchiadau (gan gynnwys eu cefndir ac amgylchiadau economaidd-gymdeithasol).Deddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol | The Wales We Want
Felly, er mwyn cryfhau gwerth ein Cynllun Cydraddoldeb Strategol a bod yn sail i’r nod yn Neddf Lles Cenedlaethau'r Dyfodol rydym wedi penderfynu y byddwn yn cyhoeddi Cynllun wedi’i integreiddio'n llawn yn hydref 2017.
Mae'r cynllun dros dro hwn yn nodi’r ffocws arfaethedig ar gyfer ein gweithgarwch am y cyfnod o Ebrill 2016, tan fis Mawrth 2018 ac yn canolbwyntio ar yr adborth a ddarperir yn y digwyddiad ymgynghori rhanbarthol a gynhaliwyd ym mis Hydref 2015 a’n prosesau cynllunio gwasanaeth rheolaidd.
Bydd ein gweithgareddau’n alinio’n fras â’r amcanion sector cyhoeddus rhanbarthol arfaethedig a’r Heriau Cenedlaethol a gyhoeddwyd yn yr adroddiad 'A yw Cymru’n Decach?' a gynhyrchwyd ym mis Rhagfyr 2015; a byddwn yn dechrau alinio ein gweithgareddau â'r nodau Lles.
Ein pedwar amcan ar gyfer cynllun dros dro hwn yw:
- Gwella cyfranogiad defnyddwyr gwasanaeth a gwella defnydd o dystiolaeth
- Sir Ddinbych Decach ac lachach
- Sir Ddinbych Fwy Ffyniannus a Thecach
- Sir Ddinbych gyda Chymunedau Diogel a Chydlynol
Sut y gwnaethom ddatblygu ein cynllun a’n hamcanion cydraddoldeb strategol
Gallwch ddysgu mwy am y math o wybodaeth yr oeddem yn ei ddefnyddio i ddatblygu ein cynllun a’n hamcanion isod;
Ymchwil cenedlaethol
Roeddem yn defnyddio ymchwil cenedlaethol fel man cychwyn ar gyfer canfod anghydraddoldebau yng Ngogledd Cymru. Buom yn uno rhai o’r materion allweddol a chanfyddiadau amrywiaeth o ymchwil cenedlaethol a wnaed yn y blynyddoedd diweddaraf.
Gwybodaeth leol
Roeddem hefyd yn edrych ar y wybodaeth oedd gan bob awdurdod cyhoeddus. Roedd hyn yn gymorth i ni weld a oedd tueddiadau cenedlaethol yn bresennol yn yr ardal leol, ac a oedd unrhyw faterion lleol heb eu cydnabod yn genedlaethol. Roedd y wybodaeth leol yn gymorth i ni ganfod amrywiaeth o feysydd y gallwn eu datblygu.
Gwybodaeth ar ôl ymgysylltu
Ymgysylltu yw’r dull y mae sefydliadau yn ei ddefnyddio i gysylltu ag aelodau o’r cyhoedd, i gael eu barn. Yna bydd sefydliadau’n defnyddio’r wybodaeth fel cymorth wrth wneud penderfyniadau am eu gwaith.
Yn ystod 2015, cynhaliodd Rhwydwaith Cydraddoldeb Sector Gyhoeddus Gogledd Cymru gyfres o weithgareddau ymgysylltu. Roedd hyn yn cynnwys cyfarfod budd-ddeiliaid rhanbarthol ym mis Medi 2015, oedd yn cynnwys nifer o sefydliadau sy’n gweithio ledled Gogledd Cymru. Buom yn defnyddio’r wybodaeth o’r digwyddiad, ynghyd â’r holl weithgareddau ymgysylltu, i ddatblygu ein cynllun cydraddoldeb strategol.
Mae gennym ddyletswydd o dan y Human Rights Act 1998 i weithredu'n gydnaws â’r hawliau o dan y Confensiwn Ewropeaidd ar gyfer Diogelu Hawliau Sylfaenol a Rhyddid. Yn y llysoedd, caiff Deddf Cydraddoldeb 2010 (a phob deddfwriaeth sylfaenol arall yn y DU) ei ddehongli mewn ffyrdd sy'n gydnaws â'r Ddeddf Hawliau Dynol.
Mae'r Ddeddf Hawliau Dynol yn deillio o'r Confensiwn Ewropeaidd ar Hawliau Dynol a ddaeth i rym ym mis Tachwedd 1998. Roedd yn galluogi unrhyw berson sy'n ystyried eu bod wedi dioddef o gam yn erbyn hawliau dynol i herio awdurdod cyhoeddus yn y llysoedd neu'r tribiwnlysoedd.
Pwrpas y Ddeddf Hawliau Dynol yw cefnogi diwylliant o barch at hawliau dynol pawb ac i fod yn nodwedd o fywyd bob dydd. Mae hawliau'r confensiwn yn cynnwys:
- Diddymu'r gosb eithaf
- Rhyddid i ymgynnull a chymdeithasu
- Rhyddid mynegiant
- Rhyddid meddwl
- Gwahardd gwahaniaethu
- Gwahardd caethwasiaeth a llafur gorfodol
- Gwahardd arteithio
- Diogelu eiddo
- Cyfyngu ar weithgarwch gwleidyddol estroniaid
- Yr hawl i gael treial teg
- Yr hawl i gael meddyginiaeth effeithiol
- Yr hawl i gael addysg
- Yr hawl i gymryd rhan yn rhydd mewn etholiadau
- Yr hawl i gael rhyddid a diogelwch
- Yr hawl i fyw
- Yr hawl i briodi
- Yr hawl i barch am fywyd preifat a theuluol
Yma, yng Nghyngor Sir Ddinbych, rydyn ni wedi ymrwymo i adeiladu sefydliad sy’n defnyddio i’r eithaf dalentau, sgiliau a phrofiadau pob elfen o’n cymdeithas amrywiol. Rydyn ni eisiau sicrhau fod pobl yn cael eu parchu a’u gwerthfawrogi ac yn gallu cyflawni eu potensial, waeth pwy ydyn nhw na beth yw eu cefndir.
Mae’r hyn rydyn ni’n ei wneud bob dydd yn Sir Ddinbych yn chwarae rhan bwysig mewn bywydau pobl ac mae ein gwaith ni yn allweddol i wella ansawdd bywyd pobl y Sir.
Mae gan bob un ohonom ni gyfrifoldeb personol i sicrhau ein bod yn gwybod sut i barchu anghenion, arferion a gwerthoedd y gwahanol bobl rydyn ni’n gweithio â nhw ac sy’n gwasanaethu ein cymuned.
Rydyn ni wedi ymrywmo i adeiladu sefydliad lle mae pobl yn cael eu parchu a’u gwerthfawrogi ac yn gallu cyflawni eu potensial, waeth pwy ydyn nhw na beth yw eu cefndir. Yr unig ffordd y gallwn ni wneud hyn yw drwy gyfuno cydraddoldeb ym mhopeth rydyn ni’n ei wneud a sicrhau fod ymarferion teg yn rhan o ddarparu gwasanaethau.
Gallwn ni wneud gwahaniaeth pan fyddwn ni’n gweithio gyda’n gilydd i adeiladu lle cryfach, tecach, mwy goddefgar a chynhwysol i fyw, gweithio ac i ymweld.
Llyfryn Parch
Yng Nghyngor Sir Ddinbych rydym yn cefnogi’r egwyddor o amrywiaeth a chydraddoldeb gan fod angen pobl o wahanol gefndiroedd arnom i helpu sicrhau ein bod yn gynrychioliadol o’r Sir rydym yn eigwasanaethu. Rydym wedi ymrwymo i ddarparu tâl cyfartal am waith o werth cyfartal ac yn anelu at ddarparu strwythur tâl teg. Mae'n ofynnol i Wasanaethau Cyhoeddus archwilio eu systemau cyflog yn rheolaidd acasesu cydraddoldeb o ran tâl.
Archwiliad Tâl Cyfartal 2016-17